Baszta zamkowa w Kazimierzu Dolnym

Baszta zamkowa to jedna z najważniejszych atrakcji w Kazimierzu Dolnym. Widać ją w każdym miejscu urokliwego miasteczka, ponieważ znajduję się na szczycie zamkowego wzgórza. Wieża pochodzi z przełomu XIII w. i XIV w. i mierzy około 20 m wysokości. Pierwotnie, kiedy nie było zamku w Kazimierzu nazywaną ją basztą Łokietka, stanowiła część zamka górnego i broniła przeprawy przez Wisłę. Służyła również do celów jako latarnia morska, na jej szczycie palono ogień, który informował handlarzy i innych przyjezdnych o porcie.

Krótki rys historyczny

Wieża na wzgórzu kazimierskim wybudowana została na przełomie epok średniowiecza i renesansu (XIII/XIV w.). Baszta początkowo była niczym innym jak wielkim obronnym stołpem, który został wzniesiony na wysokości przeprawy „woyszyńskiej” przez Wisłę w celu jej obrony oraz poboru ceł. Zapiski średniowiecznego kronikarza Jana Długosza głoszą, że zamek dolny został wybudowany na zlecenie Kazimierza Wielkiego w latach 40 XIV w. Jako, że miasteczko było jednym z najważniejszych punktów dla handlarzy zamek miał zapewniać sprawną organizację państwa.

Baszta, a pierwotnie zamek dolny miała kilka faz architektonicznych. Pierwsza faza gotycka, która cechowała się okrągłym stołpem wybudowany z łatwo dostępnego z okolicy wapienia. W środku znajdował się dziedziniec, w którym prawdopodobnie znajdowały się drewniane zabudowania. Drugą fazą również była faza gotycka, różniła się od pierwszej dwukondygnacyjną dobudówką oraz suchą fosą. Trzecią fazą była faza renesansowa. W 1509 roku prawa do zamku dostał ród Firlejów i tym samym budowla uległa zmianom, nadając jej włoski styl poprzez dodanie m.in. attyk.

Piękny widok na okolicę Kazimierza

Ze względu na to, że wieża znajduję się na wzgórzu widać ją z każdej strony miasta. Duża wysokość budowli i jej położenie pozwala na oglądanie całej panoramy Kazimierza Dolnego. Widać z niej piękną architekturę dawnego zamku, najstarszy w mieście Kościół Farny, uroczy rynek kazimierski, wijącą się wstęgę Wisły oraz okoliczne polany i zalesione połacie. Piękny widok rozprzestrzenia się z każdej strony. Dodatkowo przy dobrej pogodzie i widoczności można dojrzeć Góry Świętokrzyskie oraz Puławy – stolicę regionu.

Wspomniany Kościół Farny to najbardziej zabytkowa świątynia w okolicy. Pierwsze wzmianki parafii w Kazimierzu pojawiły się około XIV wieku. Fundatorem prawdopodobnie był sam król Kazimierz Wielki. Początkowo był zbudowany z kamienia wapiennego i był bardzo mały. Dopiero na przełomie XIV i XV wieku rozbudowano kościół wraz z zachodnią wieżą. Pierwsi architekci stworzyli świątynie w stylu gotyckim, lecz wyniku pożaru odnowioną ją w stylu renesansowym. Niektóre elementy budowli możemy podziwiać do dzisiaj.

Wyremontowana i dostępna dla zwiedzających

Baszta w Kazimierzu to jeden z najstarszych w mieście zabytków, które pamięta czasy średniowiecza i monarchę królów Piastów. Wieża została wybudowana z kamienia – opoki wapiennej na planie koła o średnicy 10 metrów. W dolnej części mury mają około 4 metrów i wznoszą się w okolicach 20 metrów. Wokół budowli prawdopodobnie istniała drewniana zabudowa, którą widać na rysunku Dahlberga z 1659 roku. W jej wnętrzu zachowały się trzy użytkowe kondygnacje: wejściowa, obronna oraz mieszkalno-gospodarcza.

Wyniku silnej erozji lessowej do naszych czasów niestety nie przetrwała drewniana zabudowa, a sama wieża musiała ulec renowacji. W latach 1958-1690 na terenie dzisiejszej budowli przeprowadzono archeologiczne badania, dzięki którym zabezpieczono zabytek i udostępniono turystom. Do dzisiaj na szczyt wieży kierują kręte drewniane schody, które nadają jeszcze większego uroku średniowiecznej budowli. Aktualnie baszta oraz ruiny zamku są czynne przez cały rok.

Czy warto się wybrać?

Kazimierz Dolny to piękne renesansowe miasteczko, bardzo często odwiedzane przez artystów. Piękna przyroda, niezwykłe zabytki i architektura to jedynie kilka atrakcji, które można doświadczyć i obejrzeć z najwyższego punktu w mieście. Z baszty roztacza się wspaniały widok – od południa ruiny zamku, od wschodu Wisła, od północy i zachodu wśród drzew widać krytą willę, która cieszy się sporym zainteresowaniem gwiazd oraz willę profesora Tadeusza Pruszkowskiego. Ogromna, średniowieczna budowla cieszy się dużą popularnością, w szczególności w wakacyjne dni.

Redaktor